Буллингті тоқтату

Ата-аналарға кеңес беру 

 Балабақшада буллингтің алдын алу.

         Дайындаған: « Гүлдер» педагог- психолог Тетеля Г.И

Балабақшадағы буллинг. Бұл мүмкін бе?

Балалар арасындағы буллинг және агрессия туралы естігенде, біз көбінесе мектеп пен жасөспірімдерді елестетеміз. Балабақша әдетте ойдан тыс қалады. Ойыншыққа таласу   кесірінен қақтығыстар болады,бір  бала пысық,өткір болуы мүмкін, ал екіншісі момын,жуас.Осындай сәтте пысық бала шапшаңдық танытса, бұны буллингке жатқызуға бола ма?

Буллинг туралы айтқанда балалардың өз қалауларын басқара алмайтын кезеңді есепке алмаймыз. Ол - үш жасқа дейінгі кезең. Бұл жаста олар ойыншықтарды бір-бірінен талап етеді және алып кетеді, өйткені олар өздерінің мінез-құлқының салдарын түсіне алмайды және бөлісуді білмейді.

Бес-алты жаста балалардың өзін-өзі бақылауының белгілі бір деңгейі, өзара қарым-қатынас жасауы байқалады. Дәл осы жаста балалардың әлі де бейкүнә періштелер екеніне білсек те,бұзақылықтың алғашқы белгілері пайда болуы мүмкін.

Саналы қорлау 5 – 7 жаста пайда болады. Осы мектепке дейінгі кезеңде бала тағы бір даму дағдарысынан өтеді (7 жылдық дағдарыс).

Буллингтың сыртқы және жасырын көріністері

Сыртқы көріністері:

шымшу іздері;

бүлінген киімдер

Жасырын көріністер:

балабақшаға барғысы келмеуі;

жалғызсырау (достар тобында жоқ);

көбінесе денсаулығының нашарлығына шағымданады (балабақшаға барғысы келмейді);

басқа балалармен араласпайды (оны әдейі елемейді, мазақ етуден, қорлаудан қорқады);

депрессиялық күй, қорқыныш;

буллинг фактісін үзілді-кесілді жоққа шығару

Ата-аналарға арналған ұсыныстар:

Болашақта мектеп оқушыларының алдын алу үшін

баланың қатыгездігі мен агрессиясынан туындауы мүмкін мәселелер:

Мектеп жасына дейінгі жастан бастап балаға осы мінез-құлық ережелерін көрсету және айту үшін барлық мүмкіндікті пайдаланыңыз. Бұл тұрақты және үздіксіз жұмыс болуы керек.

Ересектердің мінез-құлқына мысал келтіріңіз. Ата-аналар мен тәрбиешілер бала үшін даусыз беделді, сондықтан тәрбиешілер мен ата-аналардың сөздері істен алшақ кетпеуі маңызды.

Балаңызға оның қауіпсіз екенін айтыңыз. Оның игі істері елеусіз болып шықса да мақтаңыз.

Мектеп жасына дейінгі баланың шындықта, теледидарда және интернетте агрессивті мінез-құлық үлгісін бақылауын азайтыңыз.

Мектеп жасына дейінгі балаға жақсы  адамдар, олардың ерлік істері, басқаларды құрметтеу керектігі туралы айтыңыз.

Балаңызға басқаларды кешіру керек екенін айтыңыз, оны өз еркімен және байқамай ренжіткендерден кек алмаңыз. Мұндай әңгімелер мектеп жасына дейінгі баланың мінезіне оң әсер етіп, оның өмірге және басқаларға деген дұрыс көзқарасын қалыптастырады.

Баланың назарын барлық адамдар әртүрлі екеніне аударыңыз. Олар басқаша көрінуі мүмкін, ол басқаша сөйлеседі, басқаша ойлайды, бірақ барлық адамдар бір планетада өмір сүреді және бір-бірін құрметтеуге тиіс.

Балаларға өздерін көрсете алатын қызықты іс-шаралар ұйымдастыруға тырысыңыз. Бұл шығармашылық, спорт және т.б.

Балаларыңызға жақсы мультфильмдер, фильмдер көрсетіңіз, жасына қарай бірге балалар әндерін тыңдаңыз.

Балаңызбен ертегілерде әрқашан жақсылық жеңетін кітаптарды оқып, талқылаңыз. Ертегі кейіпкерлерінің іс-әрекетін талқылағанда өмірден мысалдар келтіріп, баланың өз пікірін білуге болады. Бұл оған ненің жақсы, ненің жаман екенін түсінуге көмектеседі.